Güven Hastanesi

Gıda Alerjileri ve Reaksiyonları

Gıda Alerjileri Nedir?

Bazı kişiler belli gıdaları çok az miktarda dahi almış olsalar deride döküntüler, burun akıntısı,göz kaşıntısı gibi alerjik reaksiyonlar verebilirler. Bazılarında ise ölümlere yol açabilen daha ağır reaksiyonlar oluşabilir.Bu tip reaksiyonlara anafilaksi adı verilir.

Genellikle gıdanın protein kısmı alerjik reaksiyona neden olur.

Alerjik reaksiyonlardan sıklıkla sorumlu olan yiyecekler:

• Süt
• Yumurta
• Deniz Ürünleri ( Balık, Karides )
• Buğday
• Ağaç Yemişleri ( Fındık, Fıstık )
• Yer Fıstığı

Hem çiğ hem de pişirilmiş gıdalar alerjik reaksiyonlara sebep olabilirler. Bir gıdayı pişirmek onun alerjik reaksiyona neden olmasını önlemez.

Çocukların yumurta ve süt  alerjileri genellikle  yaşla birlikte düzelir.

Erişkinlerde dört çeşit gıda hemen tüm gıda reaksiyonlarının nedenidir.

• Yer Fıstığı
• Ağaç Yemişleri
• Balık
• Kabuklu deniz ürünleri( karides gibi )

Gıda Alerjileri Kimlerde Olur? Bu alerjiler Durdurulabilir mi ?

Bir kez gıda alerjisi olduğunuzda, bu alerjilerin geçmesini sağlayacak ilaç henüz yoktur. Eğer belirli bir gıdaya alerjiniz varsa bir reaksiyon geçirmemenizi garantilemenin tek yolu o gıdayı asla tutmamak, ona dokunmamak ve hatta onu koklamamaktır.

Gıdalara karşı alerjim olup olmadığını nasıl öğrenebilirim?

Eğer bir gıdaya karşı alerjik olduğunuzu düşünüyorsanız, hangi gıdalara karşı alerjik olduğunuzu belirlemek üzere bir alerji/ immünoloji uzmanına danışınız. Doktorunuzun gerekli görürse deri testleri veya kan testleri ile alerjinizi belirleyecektir.

Bir gıda alerjisinin bulguları nelerdir?

 Vücudunuz belli bir gıdaya karşı alerjik ise, birkaç şekilde tepki verebilir.

• Cildiniz kızarır, kaşınır ya da deride döküntüler olabilir.
• Burnunuz tıkanır ya da kaşınmaya başlar, hapşırmaya başlayabilirsiniz ya da gözleriniz kaşınır, yaşarır.
• Kusabilir, mide krampları geçirebilir ya da ishal olabilirsiniz.

Gıda Alerjileri ne kadar tehlikelidir?

Gıda alerjileri ölümle sonuçlanabilir.Alerjilerin yol açtığı ve hayati tehdit eden reaksiyona anafilaksi adı verilir.Bir gıdadan sonra eğer bulgularınız varsa derhal ambulans çağırmanız gerekmektedir.

• Ses kısılması, boğazda daralma hissi ya da boğazda takılma hissi
• Hırlama, göğüs daralması ya da soluk alıp vermede zorlanma
• Ellerde ya da  ayaklarda, göz kapaklarında ya da kafa derisinde şişme
• Durdurulamayan kusma, karın ağrıları
• Bayılma ve ölecekmiş hissine kapılma

Eğer yukarıda sayılan reaksiyonlardan herhangi birisini geçiriyorsanız, ambulans çağırınız. Anafilaktik bir reaksiyon çok hızlı ilerler ve ölüme yol açabilir.

Bir ya da daha çok gıdaya alerjim varsa ne yapmalıyım?

Alerjik olduğunuz gıdalardan ( ya da gıda proteinlerinden) sakınınız. Eğer örneğin süte karşı alerjikseniz, süt,yoğurt, dondıurma ve süt içeren herhangi başka bir yiyecekten uzak durunuz. Bu kulağa basit gelmekle birlikte, gıda proteinleri hiç tahmin etmeyeceğiniz yerlerde gizlenebilmekte, çoğunlukla başka gıdalar içeriğinde önümüze çıkmaktadır.

Gıda etiketleri genellikle içerik maddelerinin bir listesini yapar. Bu nedenle gıda alerjileriniz varsa, gıdaları tüketmeden önce etiketlerini okumanız yararlıdır. Bazen bir gıda proteini birden fazla isim ile adlandırılabilir.

Bazı gıda içeriklerine verilen farklı isimler aşağıda yer almaktadır:

Süt içeren ürünlere örnekler:

• Kazein, kazeinat, peynir mayası kazeini
• Laktalbümin, laktalbümin fosfat,laktoglobülin,laktuloz

Yumurta içeren örneklere örnekler:

• Albümin
• Meringue veya meringue unu
• Şu malzemeler de yumurta proteini içerebilir: yapay çeşniler, lesitin, makarna, badem ezmesi,krema,nugat ve makarnalar.
• Bu ürünlerin etiketlerini dikkatlice okuyunuz.

Yer Fıstığına alerjik iseniz şu içeriklerden sakınınız:

• Yapay yemişler, fındık, fıstık, yer fıstıkları, karma yemişler, hindistan cevizi, fıstık parçaları.
• Soğuk preslenmiş, imbiklenmiş ya da ekstrüde fıstık yağı ya da yer fıstığı yağı.
• Yer fıstığı yağı, yer fıstığı unu.
• Şu malzemeler de yer fıstığı proteini içerebilir: Afrika, Çin, Endonezya, Meksika, Tayland, Vietnam yemekleri; fırınlanmış mamüller, şekerler, çok acı kırmızı biber, yumurta ruloları, enchilada sosu, tatlandırıcılar, badem ezmeleri, nugat ve ay çekirdekleri.

Eğer gıda alerjiniz varsa size yemek servisi yapan lokanta personeli ya da diğer kişilerden gıda içeriğini listeleyen bir mönü vermelerini mutlaka isteyin. Kendilerine gıda alerjinizin olduğunu ve hasta olmamak için yiyecek içeriğini bilmeniz gerektiğini söyleyin.

Gıda alerjisi ciddi bir durum olmakla birlikte doktorunuz ile tam işbirliği içerisinde hareket eder ve gıdalardan sakınırsanız sağlıklı kalabilirsiniz. Hekiminiz gıda alerjisi ile ilgili aklınıza gelen tüm soruları yanıtlayabilir, reaksiyonlarınız olduğunda ne yapmanız gerektiğini açıklar ve gerekli ilaçları temin edebilir.

Gıda alerjiniz olduğuna inanıyorsanız tanı ve tedavi açısından bir alerji uzmanına başvurmanızı öneririz.