Yaz Aylarında Sık Görülen Bağırsak Enfeksiyonlarının Belirtileri Nelerdir? –
2
Bağırsak
enfeksiyonlarının çoğunda en önemli belirti ishaldir. Bazen ishalden önce,
hastalık bulantı ve kusma ile başlar. Dışkıda cerahat ve kan yoktur. Ateş
yüksek değildir. Karın ağrısı ya yoktur yada hafiftir. İshal ile çok miktarda
su ve tuz kaybedildiği için dil kurudur. Kaybedilen tuzlar ve sıvı yerine
konulmazsa hastanın tansiyonu düşer, bitkinleşir. Kolera örneğinde olduğu gibi,
kaybedilen sıvıyı yerine koymakta yetersiz kalınırsa, böbrek yetmezliği
gelişebilir, hasta da kaybedilebilir. Sıvı kaybı, çocuklarda ve yaşlılarda daha
tehlikelidir.
Yiyecek-içeceklerle
alınan mikroplar bağırsak duvarını istila etmişse, kanamaya yol açabilir.
Genellikle hastanın ateşi ve karın ağrısı vardır. Dışkılama sayısı fazladır ama
miktarı azdır.
Yapılması
gereken ilk müdahaleler nelerdir?
İshalin
tek tedavisi vardır: kaybedilen sıvının yerine konulması. Kaybedilen sıvı
sadece sudan ibaret değildir. Su ile birlikte sodyum, potasyum, klor,
bikarbonat gibi yaşamsal önemi olan, “elektrolit” dediğimiz tuzlar da kaybedilir.
Özellikle kolalı içecekler hem elektrolit içerdikleri, hem de şekerli oldukları
için ishal tedavisinde tavsiye edilebilir.
Kaybedilen
sıvı ve tuzları yerine koymak için içine şeker ve biraz tuz katılmış portakal
suyu, içine biraz muz katılmış tuzlu ayran gibi içecekler ile farklı seçenekler
yaratılabilir. Eczanelerde satılan “oral rehidratasyon paketleri” her yaştaki
hasta için önerilir. Bu paketlerden bir tanesi bir litre suya katılarak hastaya
içebildiği kadar içirilmelidir. Her dışkılamadan sonra 1-2 bardak içirilerek
kaybedilen sıvının yerine koyulması önerilebilir. Bu karışım; 5 su bardağı
kaynatılmış soğutulmuş suya, 2 çorba kaşığı şeker, 1 çay kaşığı sofra tuzu ve 1
çay kaşığı karbonat konarak da hazırlanabilir.
Bulantı
ve/veya kusma nedeniyle ağız yolundan sıvı alamayan hastalara, vakit
geçirilmeden, damar yoluyla serum verilmelidir.
Tedavide
dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, özellikle kanlı ishalde, ishali
kesmeye çalışmamaktır. Daha önce de değindiğimiz gibi, ishal, bir korunma,
bağırsağa girmiş olan mikropları bağırsaktan uzaklaştırma yoludur.
Ne
zaman hastaneye başvurulmalıdır?
Sıvı
kaybı ağız yolundan karşılanamıyorsa, hasta bulantı veya kusma, aşırı
iştahsızlık nedeniyle ağızdan sıvı alamıyorsa mutlaka hastaneye başvurulmalıdır.
Çünkü bu durumda, hastaya serum vermek gerekecektir. Ayrıca ağızdan sıvı
verilmesine rağmen ağız ve dil kuruluğu devam eden, karın derisinin esnekliği
ve gerginliği kaybolan, tansiyonu düşen hastalar da hastaneye
götürülmelidir.
Ateş,
karın ağrısı ve kramplar, hastanın hastaneye götürülmesini ve dışkıda etken
mikrobun ne olduğunun anlaşılması için “dışkı kültürü” dediğimiz tahlilin
yapılmasını gerektiren belirtilerdir.
Yaz
aylarında besin zehirlenmesi ile karşılaşan kişi nasıl beslenmelidir?
Her
şeyden önce, bol sıvı almalıdır. Sadece su yeterli olmadığından, çay, meyve
suları, maden suyu, ayran gibi içecekler verilebilir. İshal tamamen kesilinceye
kadar süt içmemek ve sütlü besinlerden uzak durmak doğru olur. Bazı ishalli
hastalarda, geçici bir enzim eksikliği nedeniyle, ishal kesilse bile süte
tahammülsüzlük görülebilir. Çiğ sebze ve meyve gibi posalı gıdaları yememek,
bunun yerine haşlanmış sebze pürelerini, meyve sularını tercih etmek gerekir.
Pirinç çorbası, çay, kızarmış ekmek ve beyaz peynir halkın çok iyi bildiği ve
genellikle ishal durumunda hemen uygulamaya başladığı bir yemek listesidir.
Buna ızgara et veya köfte, haşlanmış patates, az yağlı makarna eklenebilir.
Salçalı ve soslu yiyeceklerden, kızartmalardan kaçınmak gerekir.
Uz.Dr.Behiç
Oral
Enfeksiyon
Hastalıkları Uzmanı
Özel
Ankara Güven Hastanesi
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder